ژئوپلیتیک دریایی و سیاست خارجی روسیه در بحران‌های اوکراین و سوریه

Authors

  • جهانگیر کرمی دانشیار گروه مطالعات روسیه، دانشکدۀ مطالعات جهان، دانشگاه تهران
  • سامان فاضلی دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشگاه علامۀ طباطبایی
Abstract:

توجه به اهمیت امنیتی و اقتصادی مناطق دریایی در سیاست خارجی روسیه در سال‌های اخیر افزایش یافته است. روسیه نفوذ و کنترل بر دریاهای مهم را از بنیادهای خیزش و تحکیم جایگاه خود در سیاست بین‌الملل می‌داند. از این‌رو برنامه‌های تقویت و نوسازی گسترده‌ای در حوزۀ نیروی دریایی در پیش گرفته است. روسیه که به‌دنبال بازپس‌گیری جایگاه خود در سیاست بین‌الملل است، به‌راستی قدرتی بزرگ نخواهد بود؛ مگر اینکه همانند بیشتر قدرت‌های بزرگ از گذشته تاکنون همچون انگلیس، آمریکا و چین که با افزایش قدرت، حضور گسترده‌تری در مناطق آبی جهان پیدا می‌کنند، در «اقیانوس جهانی» حضور پر‌‌رنگ‌تری داشته باشد؛ بنابراین مسئلۀ کنترل و تسلط بر مناطق آبی مهم جهان در مواردی همچون گرجستان، اوکراین و سوریه از مؤلفه‌های اصلی تبیین‌کنندۀ رفتار روسیه در سال‌های اخیر است. همچنین روسیه همانند همۀ قدرت‌های بزرگ جهان تلاش می‌کند تا در خارج از مرزهای خود حضور نظامی داشته باشد. بر این مبنا این نوشتار در پی پاسخ‌گویی به این پرسش است که علت مداخلۀ نظامی روسیه در بحران‌های اوکراین و سوریه چیست؟ در پاسخ گفته می‌شود که حفظ و تقویت کنترل روسیه بر دریاهای سیاه و مدیترانه از عامل‌های اصلی حضور این کشور در اوکراین و سوریه بوده است. با توجه به اینکه روسیه هم در اوکراین و هم در سوریه پایگاه‌های دریایی دارد با مداخله در این دو کشور به‌دنبال آن است که پایگاه‌های سواستوپول و ترتوس را حفظ کند و از این راه تسلط خود را بر این مناطق مهم تقویت کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سیاست خارجی روسیه و آمریکا نسبت به بحران سوریه

با گذشت زمان، بحران سوریه به یکی از پیچیده‌ترین چالش‌های سیاسی و امنیتی در منطقه تبدیل شده است. از سوی دیگر تحولات سیاسی سوریه عرصه‌ای برای رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای فراهم کرده است. هر یک از این قدرت‌ها رویکردهای متفاوتی در قبال سوریه به‌کارگرفته‌اند که رویکرد آمریکا و روسیه به‌عنوان دو ابرقدرت جهانی اهمیت فراوانی دارد. از نگاه بیشتر تحلیل‌گران، سیاست خارجی آمریکا در برابر جنگ داخلی...

full text

رویکرد ژئوپلیتیک فدراسیون روسیه در بحران سوریه

فدراسیون روسیه به‌عنوان قدرتی برآمده از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی همواره تلاش داشته تا جایگاه خود به‌عنوان یک قدرت بزرگ در معادلات سیاست جهانی را احیا نموده و این گزاره را با تمام توان پیگیری نماید. این موضوع سبب شده تا رویکرد ژئوپلیتیک روسیه در بحران‌های مختلفی نظیر بحران سوریه قابل توجه و دقت نظر باشد. در واقع، روسیه با عنایت به فرهنگ استراتژیک خاص خود پای در آوردگاه سوریه نهاده و تلاش د...

full text

جایگاه کلیسا و دیپلماسی مذهبی در سیاست خارجی روسیه، مطالعه موردی: اوکراین و گرجستان

مذهب مقوله‌‌ای فراتر از سرزمین و مبنایی برای هویت فراملی محسوب می‌‌شود. ازاین‌رو، منبعی برای قدرت نرم در میان کشورهای هم‌‌کیش و عموما همجوار است. جمهوری فدارتیو روسیه و تعدادی از کشورهای حوزه خارج نزدیک ارتدوکس مذهب هستند که در گذشته‌ای نه چندان دور تحت یک واحد سیاسی مشترک به نام اتحاد جماهیر شوروی قرار داشتند. در آن زمان همه سیاست<...

full text

تجزیه و تحلیل تاثیر اندیشه نئواوراسیاگرایی بر سیاست خارجی روسیه در بحران اوکراین 2014

در سال‌های اخیر تفکر اوراسیاگرایی بیش از هر اندیشه دیگری به سیاست خارجی روسیه به‌ویژه در مناطق خارج نزدیک جهت می‌دهد. این اندیشه بر این باور است که باید در برابر جهان تک‌قطبی ایستاد. به عقیده ولادیمیر پوتین در عصر حاضر، «بهار روسیه» رسیده است و این کشور می‌بایست با دنبال کردن تفکر اوراسیایی، هویت از دست‌رفته خود را احیا کند و یک‌ بار دیگر مناطق از دست‌رفته را به زیر پرچم بزرگ و باشکوه روسیه...

full text

سیاست خارجی روسیه و آمریکا نسبت به بحران سوریه

با گذشت زمان، بحران سوریه به یکی از پیچیده ترین چالش های سیاسی و امنیتی در منطقه تبدیل شده است. از سوی دیگر تحولات سیاسی سوریه عرصه ای برای رقابت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای فراهم کرده است. هر یک از این قدرت ها رویکردهای متفاوتی در قبال سوریه به کارگرفته اند که رویکرد آمریکا و روسیه به عنوان دو ابرقدرت جهانی اهمیت فراوانی دارد. از نگاه بیشتر تحلیل گران، سیاست خارجی آمریکا در برابر جنگ داخلی...

full text

رویکرد ژئوپلیتیک فدراسیون روسیه در بحران سوریه

فدراسیون روسیه به عنوان قدرتی برآمده از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی همواره تلاش داشته تا جایگاه خود به عنوان یک قدرت بزرگ در معادلات سیاست جهانی را احیا نموده و این گزاره را با تمام توان پیگیری نماید. این موضوع سبب شده تا رویکرد ژئوپلیتیک روسیه در بحران های مختلفی نظیر بحران سوریه قابل توجه و دقت نظر باشد. در واقع، روسیه با عنایت به فرهنگ استراتژیک خاص خود پای در آوردگاه سوریه نهاده و تلاش داشته...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 1

pages  1- 22

publication date 2018-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023